Solunum ve Kalp Durması Nedir?
Solunum durması, bir kişinin vücudunun oksijen alımını sağlayan solunum hareketlerinin kesilmesidir. Eğer bu duruma hızla müdahale edilmezse, kalp durmasına yol açabilir. Kalp durması, kişinin kalp atışlarının durmasıyla gerçekleşir ve beyin hasarını önlemek için acil müdahale gerektirir.
Temel Yaşam Desteği (TYD) Nedir?
Temel yaşam desteği, solunum ya da kalp durması gibi acil durumlarda, müdahale edilmeden önce yapılması gereken ilk yardım uygulamalarıdır. Yapay solunum ve dış kalp masajı, kalbin yeniden çalışmasını sağlamak ve oksijen alımını temin etmek için çok önemlidir.
Hava Yolu Açıklığı ve Baş Geri – Çene Yukarı Pozisyonu
Bilinci kapalı hastalarda, dilin geriye kayması ya da yabancı cisimlerin solunum yolunu tıkaması engellenmelidir. Bu pozisyon için, hastanın başını geri itip, çenesini yukarı kaldırarak solunum yolu açılır. Bu basit işlem, kişinin oksijen almasına yardımcı olur.
Yetişkinlerde Dış Kalp Masajı ve Yapay Solunum
Eğer yetişkin bir kişinin kalbi durursa, 112 acil servisi hemen arayarak, aşağıdaki adımlar izlenmelidir:
- 30 kalp basısı yapılır (kollar dik bir şekilde ve göğüs kemiği ortasına basılır).
- 2 solunum yapılır (her solunum, bir saniye süreyle yapılmalıdır).
Bu işlemi, tıbbi yardım gelene kadar sürekli olarak tekrarlamak önemlidir.
Çocuklarda (1-8 Yaş) Temel Yaşam Desteği
Çocuklarda kalp durması durumu yetişkinlere benzer şekilde tedavi edilir, ancak bası gücü biraz daha hafif olmalıdır.
- 30 kalp basısı ve 2 solunum yapılır (30:2).
- Müdahaleye başlandıktan sonra 5 tur yapılır ve 112 acil servis aranır.
Bebeklerde (0-12 Ay) Temel Yaşam Desteği
Bebeklerde kalp masajı için daha dikkatli olunmalı ve basınç 4 cm kadar olmalıdır.
- 30 kalp basısı ve 2 solunum (30:2) yapılır.
- İlk yardım uygulandıktan sonra acil servise 5 turdan sonra haber verilmelidir.
Otomatik Eksternal Defibrilatör (OED) ve Şok Cihazı Kullanımı
OED, ani kalp durması durumunda, kalbin normal ritmine dönmesi için şok uygulayan taşınabilir bir cihazdır.
- OED cihazları, hastanın ritmine göre şok vermek üzere tasarlanmıştır ve acil durumlarda büyük fark yaratır.
- Tam otomatik OED: Şok verilmesini otomatik olarak sağlar.
- Yarı otomatik OED: İlk yardımcının şok uygulaması için düğmeye basmasını bekler.
OED Kullanım İlkeleri
OED, yalnızca hayatı tehdit eden kalp ritim bozukluklarında çalışır.
- Cihazın komutlarına dikkatle uyulmalıdır.
- Pedler düzgün bir şekilde yerleştirilmelidir.
- Cihazdan gelen komutlarla ilerlemek, doğru şokun yapılabilmesini sağlar.
- Şok verilmeden önce hastaya dokunulmamalıdır.
OED Kullanımında Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Yalnızca kalp durması ve şok gerektiren durumlar için kullanılmalıdır.
- OED cihazı, hasta ile çevresindeki kişiler için güvenlidir.
- OED’yi kullanmadan önce çevre güvenliği sağlanmalı, pedler doğru şekilde yerleştirilmelidir.
- Cihazın sesli ve görsel komutlarına dikkat edilmelidir.
OED ve Temel Yaşam Desteği: Yetişkin, Çocuk ve Bebek Uygulamaları
- Yetişkinlerde kalp durmasında, OED ile şok uygulanarak yaşam destek süreci devam eder.
- Çocuklar için özel pedler ve cihaz modları kullanılarak, kalp durmasına müdahale edilir.
- Bebeklerde de uygun OED cihazları ve doğru teknikle, şok işlemi yapılmalıdır.
Sonuç
Temel yaşam desteği ve OED cihazları, kalp durması ve solunum durması gibi kritik acil durumlarda hayat kurtarır. Zamanında müdahale etmek, beyin hasarını engelleyerek yaşam şansını artırır. Bu nedenle, doğru ilk yardım tekniklerini öğrenmek, hayat kurtaran adımlar atmak için büyük bir öneme sahiptir.
